Święto Wojska Polskiego - roślinne symbole w wojskowości

Co wspólnego mają ze sobą wojsko i zieleń? Pierwsze skojarzenia - kolor tkaniny, z której wykonany jest mundur, czy barwy maskujące sprzętu wojskowego. Ale tu nie o kolor chodzi, a o roślinną symbolikę, która przejawia się w sztandarach, pieśniach, emblematach. 

Czasem pora roku, w której odbywały się bitwy, nierzadko wierzenia ludowe, skojarzenia, pochodzenie - na bazie tych i innych powodów roślinność zaczęła pojawiać się w polskiej armii. Ale to też żołnierze, miejsca ważnych wydarzeń lub osób związanych z Wojskiem Polskim były inspiracją dla nazw odmian, np. powojników, róż, czy tulipanów.

Z okazji Święta Wojska Polskiego, które obchodzone jest z 15 sierpnia, przygotowałam wpis o roślinnych motywach w wojskowości.

Wawrzyn szlachetny, laur - Laurus nobilis

Jedna z najczęściej spotykanych roślin, jako część symboli na emblematach, sztandarach, odznakach. Liście wawrzynu znajdują się na sztandarze Sił Zbrojnych RP, odznace m.in. 3 Pułku Szwoleżerów Mazowieckich, 8 Pułku Ułanów Józefa Poniatowskiego, 25 Pułku Ułanów Wielkopolskich, czy odznace przyznawanej żołnierzom WP do roku 2010 - Wzorowy Żołnierz.

Laur to symbol zwycięstwa i chwały. Od starożytności wieńcami laurowymi koronowano władców, generałów i poetów, co było wyrazem uznania za ich osiągnięcia. Ta roślina kojarzona jest też z mądrością, wiedzą i osiągnięciami naukowymi. 

Dąb szypułkowy - Quercus robur

Dęby niezmiennie od stuleci mają ogromne znaczenie w polskiej kulturze. Dąb Bartek, Dąb Chrobry, "twardy jak dąb", "stary jak dąb" i wiele innych... Nie zabrakło też i dębów w wojskowości. Wieniec z liści dębowych zdobi tarczę odznaki pamiątkowej 25 Pułku Ułanów Wielkopolskich. Nie brak też odwołań w literaturze - "Liście dębu" to powieść Zbigniewa Nienackiego. Jest to historia wiejskiego chłopaka, byłego żołnierza, uczestnika bitwy o Berlin. 

Wytrzymałość, męstwo, tradycja, odwaga i siła - z tymi cechami jest kojarzony dąb.

Mak polny - Papaver rhoeas

Czerwone maki to jeden z najsmutniejszych symboli związanych z walką i najwyższym poświęceniem. Po raz pierwszy maki w takim kontekście pojawiły się w wierszu kanadyjskiego podpułkownika, który brał bezpośredni udział w bitwie pod Ypres w 1915 roku. Rośliny te porastały pole bitwy, gdzie poległo wielu żołnierzy aliantów i żołnierzy niemieckich.

W Wojsku Polskim śpiewa się o "Czerwonych Makach na Monte Cassino". Pieśń ta powstała w 1944 roku i do dziś przypomina o heroicznych wydarzeniach tamtych dni. 

Maki kojarzone są jako symbole męczeństwa, ofiary, ale przede wszystkim z pamięcią o poległych. 

Jodła i szarotka alpejska - Abies alba & Leontopodium nivale

Która z brygad ma najbardziej ozdobne i wyróżniające się umundurowanie wśród wszystkich służb mundurowych? Zdecydowanie w czołówce znajdują się strzelcy podhalańscy i ich niezwykle ozdobne stroje z silnymi motywami góralskimi. I tym samym, w emblematach widnieją gałązki jodły i kwiat szarotki. 

Rośliny te pospolicie występują w górach i są tam ich naturalne stanowiska.

Róże - Rosa

Niezbędne w wieńcach składanych przy pomnikach i na grobach żołnierzy podczas uroczystości państwowych i wojskowych w kolorach biało-czerwonych. 

Białe róże są motywem jednej z najbardziej znanych pieśni żołnierskiej z czasów I wojny światowej: "Rozkwitały pąki białych róż".

Specjalnie wytworzona odmiana róży 'Marszałkowa Aleksandra Piłsudska' zdobi tereny 9. Braniewskiej Brygady Kawalerii Pancernej w Braniewie i 16. Pułku Logistycznego w Elblągu. 

Warte wspomnienia są inne rośliny, w tym powojniki i ich odmiany wśród których znajdują się: powojnik 'Generał Sikorski', powojnik 'Monte Cassino', powojnik 'Westerplatte'. Na cześć Marszałka Piłsudskiego wyodrębniono odmianę tulipana o karminowej barwie kwiatu.