Pierwiosnek bezłodygowy - Primula vulgaris

Ozdoby bożonarodzeniowe już schowane do pudeł, a choinki wystawione na ogród i czekają na posadzenie. Jedynie poinsecja przypomina o niedawno minionych świętach (jak zadbać o poinsecję pisałam tutaj - klik). Z utęsknieniem czekamy na wiosnę, w czym pomaga nam oferta marketów. Na półkach pojawiły się już różnokolorowe pierwiosnki, znane też jako prymulki. 

Ale jak zadbać o te pierwsze oznaki wiosny, by przetrwały przynajmniej do przedwiośnia? 

🌼 Pierwiosnki najczęściej spotykane w sklepach

Prymulki przeznaczone do uprawy w donicach są traktowane najczęściej jak rośliny jednoroczne, które zakwitają w szklarni, oranżerii lub w domu zimą i na wiosnę. 

Te, które możemy kupić i przyozdobić dom to: 

• pierwiosnek ślimakowy (Primula malacoides) - ma małe pojedyncze lub pełne kwiaty - czerwone, różowe, filetowe lub białe. 
• pierwiosnek kubkowaty (Primula obconica) - duże grupy kwiatów są białe, różowe, czerwone i od lawendowego do ciemnego fioletu. 
• pierwiosnek pospolity (Primula vulgaris) - rodzimy gatunek spotykany u nas w Karpatach. W drugiej połowie wiosny wytwarza pachnące jasnożółte kwiaty. 

🌼 Jakie stanowisko będzie najlepsze dla prymulek?

Warto zapewnić im miejsce jasne, ale bez bezpośredniego dostępu do promieni słonecznych. Są to rośliny, które naturalnie występują w klimacie umiarkowanym, więc i umiarkowana temperatura będzie dla nich odpowiednia tj. około 15 stopni Celsjusza. 

🌼 Jak często podlewać prymulki?

Wszystkim gatunkom zapewnia się umiarkowaną wilgotność bryły korzeniowej. Nie można doprowadzić do stagnowania wody w podstawce.

🌼 Co jeszcze należy wiedzieć? 

Nadmierne podlewanie może powodować żółknięcie liści. Liście te należy usunąć i ograniczyć nawodnienie. 

Wiosną, gdy ustąpią już przymrozki, pierwiosnki pospolite można posadzić w ogrodzie w miejscu półcienistym i wilgotnym. Nadają się do ogrodu skalnego lub na obwódki, można je też stosować jako kobierce pod krzewami lub łączyć z wiosennymi roślinami cebulowymi. 

Prymulki już kwitną w Ogrodzie Botanicznym PAN w Powsinie!

MT - Archiwum własne - Ogród Botaniczny PAN w Powsinie

Read more »

Prace ogrodnicze w styczniu - ogród, dom i balkon

Poniżej krótka lista prac, które można wykonać przed ponownym nadejściem mroźnych dni. A te, zapowiadane są już niedługo. 

❅ Drzewa, krzewy i pnącza

• sprawdzenie stanu okryć roślin przed mrozem. Dotyczy nie tylko włóknin, którymi otulone są te bardziej wrażliwe okazy, ale również kopczyków i stroiszy. Czy kora i liście nadal są na swoim miejscu? 
• warto sprawdzić. czy zalegający śnieg lub silny wiatr nie połamał gałęzi drzew i krzewów. Jeżeli nie zostało to zrobione do tej pory, obwiązujemy gałęzie, by nie doszło do uszkodzeń.  
• bielenie pni drzew. Nie dość, że wygląda to super, to jeszcze chroni korę drzewa przed pęknięciami mrozowymi. 

❅ Drzewa i krzewy owocowe

• należy przejrzeć drzewa owocowe na obecność gąsienic. Do usunięcia są miejsca żerowania szkodników. 
• zeschnięte i zgniłe owoce powinno się zerwać i zniszczyć. Jest to siedlisko zarodników grzybów, które mogą porażać młode owoce. 
• sarny i zające mogą podgryzać pędy drzew i krzewów. Warto przygotować osłony, które uniemożliwią stołowanie się zwierząt w naszym ogrodzie. 

❅ Byliny, trawy i inne

• plany, plany, plany! Styczeń to dobry czas na przygotowanie listy roślin, które musimy kupić w tym sezonie. Dokonujemy pierwszych zakupów nasion. Lepiej zrobić to teraz, ponieważ po rozpoczęciu sezonu będzie co robić. 
• bulwy i kłącza roślin powinny znajdować się w przewiewnym miejscu o temperaturze 5-10 stopni C. 
• dla przechowywanych złocieni (więcej o złocieniach pisałam tutaj: klik), czy pelargonii sprawdzamy wilgotność podłoża. Do usunięcia są pędy obumarłe lub uszkodzone. 

❅ Trawniki

• trawniki nie wymagają pracy w tym miesiącu. Ten czas można poświęcić na przegląd narzędzi ogrodniczych, kosiarki, czy dat ważności nasion oraz środków ochrony roślin. 

❅ Rośliny doniczkowe

• w styczniu należy zadbać o odpowiednie naświetlenie, optymalną dla roślin wilgotność powietrza i oszczędne podlewanie. Podczas wietrzenia pomieszczeń zwracajmy uwagę, czy zimne powietrze z zewnątrz nie ma kontaktu z roślinami. 

❅ Rośliny na balkonie

• jeżeli temperatura utrzymuje się powyżej zera, podlej rośliny, które pozostały na balkonie. 

Read more »

Rośliny doniczkowe - nieznane nazwy znanych roślin

MT - Archiwum własne

Łacina to międzynarodowy język nie tylko lekarzy, ale też przyrodników, w tym botaników. Wiele nazw roślin zostało spolszczonych, dzięki czemu łatwo skojarzyć je z nazwą łacińską, ale warto odpowiedzieć sobie na kilka pytań po polsku: 

...czy czułek jest wrażliwy?

...czy Ostrzeszyn to miasto na Podkarpaciu? 

...a może zakleśń jest zaklęsła? 

Zakleśń - alokazja amazońska

Hit z marketów co najmniej ostatnich dwóch lat. Codzienna gwiazda facebookowych forów ogrodniczych. Roślina o największym wskaźniku umieralności - znana też jako "eutanazja". 

Skąd taka nazwa?

Wertując Internet nie znalazłam logicznego wyjaśnienia dla polskiej nazwy. Niemniej jednak niektóre wpisy na forach opisywały słowo "zakleśń" jako brzydkie i niewarte uwagi. 

Moim zdaniem alokazję dobrze określa przymiotnik zaklęsły, czyli "taki, który zaklęsł (się); zapadł się, opadł, stał się wklęsłym". Najczęściej zadawane pytania na grupach roślinomaniaków to: "dlaczego moja alokazja mdleje?", "dlaczego ona tak szybko umiera?", więc z tym zaklęsłym coś musi być...

Wymagania i pielęgnacja

W idealnym świecie nie jest rośliną jednorazową. Zakleśń potrzebuje półcienistego miejsca o stale wysokiej temperaturze i dużej wilgotności powietrza. 

Kącicierń - bugenwilla

Bugenwilla nie jest rośliną z okładek czasopism i wbrew pozorom niełatwo ją kupić, a jeszcze trudniej utrzymać w dobrej kondycji. Często spotykana na grupach dyskusyjnych dla dojrzałych ogrodników. 

Skąd taka nazwa?

Kącicierń posiada ciernie w kącie liścia? Tak! Ciernie pomagają roślinie wspinać się po podporach. 

Wymagania i pielęgnacja

Najlepsze warunki dla bugenwilli to pH 4,5-5,5 i stałe zasilanie biohumusem. Rośnie i kwitnie w miejscu jasnym, a nawet nasłonecznionym. Po upewnieniu się, że przymrozki już nie przyjdą, można wystawić ją na taras, balkon, czy jasną werandę. 

Ciemnotka okrągłolistna - Pellaea rotundifolia

Paproć, która podobno najlepiej rośnie u osób o statusie "babcia" lub "dziadek". Amerykańscy naukowcy zalecają do podlewania tylko i wyłącznie mleko od szczęśliwych krów. Nieznany jest jeszcze wpływ mleka roślinnego na umieralność paproci. 

Skąd taka nazwa?

Jej ogonki liściowe są bardzo ciemne, nawet czarne, a łacińska nazwa wywodzi się od greckiego słowa pellos, czyli ciemność. 

Wymagania i pielęgnacja

Polska nazwa może być myląca, bo ciemnotka, w przeciwieństwie do pozostałych paproci, preferuje stanowiska suche i jasne. Wbrew pozorom nie toleruje nadmiaru wody w glebie i jest wrażliwa na wilgotne powietrze, ponieważ w naturalnym środowisku rośnie wśród skał. 

MT - Archiwum własne

Czarnooka Zuzanna - tunbergia oskrzydlona

Ta jednoroczna roślina zdobi niejedną donicę niejednej Zuzanny. Posiadanie jej w swojej kolekcji to gwarancja wygranej w dorocznym konkursie na najładniejszy balkon na osiedlu. 

Skąd taka nazwa?

Black-eyed Susan to na zachodnie najczęściej określenie dla innego gatunku, jakim jest rudbekia owłosiona. 

Wymagania i pielęgnacja

Tunbergię można wysiewać w drugiej połowie maja w miejscu osłoniętym, ale nasłonecznionym. Zapewnienie podłoża bogatego w kompost i umiarkowane podlewanie pozwoli Zuzannie na kwitnięcie od czerwca aż do pierwszych przymrozków. 

Ostrzeszyn - kalatea

Pręgowana, falistolistna, różowokropkowana... Kolejny must-have dwunastu sezonów wstecz. Informacje o nowych dostawach kalatei rozchodzą się lepiej niż najświeższe plotki. I nie tylko w Ostrzeszynie (gdziekolwiek jest położone). 

Skąd taka nazwa?

Niełatwo było cokolwiek znaleźć, ale w pracy doktorskiej Słownictwo rzemiosł w drewnie w leksyku doby nowopolskiej mgr Renaty Janickiej-Szyszko znajduje się opis słowa ostrzeszek - rodzaj płotu, kosz na wierzchu płotu, pleciony z chrustu, napełniony gnojem albo słomą, dla nakrycia płotu od deszczu i dla utrudnienia przejścia. I tym oto sposobem przechodzimy do greckiego słowa kalathos, które oznacza kosz. Przypadek? Może być.

Wymagania i pielęgnacja

Piękny, ale i trudny zawodnik. Najlepszym miejscem do życia dla kalatei byłoby tzw. tropikalne okno, jednak niewielu może sobie pozwolić na taką konstrukcję. Podłoże przepuszczalne i kwaśne (pH 4,5-5,0), temperatura powyżej 16 stopni C oraz wysoka wilgotność to minimum, jakie powinno zapewnić się tej kapryśnej księżniczce. 

Kasztanowe wino - Tetrastigma voinierianum

Kasztanowe wino najczęściej spotykane jest we wnętrzach, które pamiętają czasy słusznie minione. Jakoś ten klimat im szczególnie odpowiada. Roślina (w naszych warunkach) domowa nie jest przeznaczona dla każdego, bo i nie każde pomieszczenie jest dla niej przeznaczone.

Skąd taka nazwa?

To poetyckie określenie sprawdziłoby się również jako nazwa pensjonatu, koloru farby do włosów, czy napitku dla pełnoletnich. Jednak kasztanowe wino wzięło swoje imię od koloru spodniej strony starszych liści tej rośliny, które zmieniają swoją barwę na brązowo-bordową. Zupełnie jak kasztany. 

Wymagania i pielęgnacja

Tetrastigma potrafi dorastać nawet do 5 m rocznie, przez co potrzebuje sporych ilości nawozów mineralnych. Podłoże dla niej powinno być lekko zasadowe, dlatego można podlewać ją wodą z kranu. 

MT - Archiwum własne

Trójskrzyn pstry - kroton

Kwiat domowy, który niejedno ma imię. Jego barwy wojenne skusiły już wielu amatorów ogrodnictwa pokojowego. Roślina z pierwszej ligi gwiazd działu ogrodniczego. 

Skąd taka nazwa?

Tu również nie było łatwo znaleźć cokolwiek o pochodzeniu słowa trójskrzyn. Trój- (od trzy) może oznaczać ilość barw jego liści, natomiast -skrzyn może sugerować o związku, który powoduje, że kroton jest rośliną określaną jako trująca. To tylko moje domysły. Nic osobistego.

Wymagania i pielęgnacja

Krotonowi służą jasne miejsca, bez dostępu do bezpośredniego słońca. W sezonie wegetacyjnym należy zraszać i nawozić go dość często.

Czułek wrażliwy - mimoza

Osobnik, który może poczuć się szczególnie dotknięty - żart. Introwertyk. Trochę wstydliwy. Ciekawa i oryginalna roślina, dla której warto dopasować styl swojego wnętrza. 

Skąd taka nazwa? 

Nawet najlżejszy dotyk liści mimozy powoduje ich zwijanie się. Nie trzeba tu wiele dodawać. 

Wymagania i pielęgnacja

Nie będziesz ucinał gałązki, ani żadnej części jego, albowiem tylko bez cięcia może rozwijać się prawidłowo. Podłoże uniwersalne, gleba zawsze wilgotna, liście zraszane. Niby niewymagająca, a trzeba mieć ją na uwadze. 

PS. Kiedyś napiszę o roślinach i ich nazwach pochodzących z różnych regionów Polski. To dopiero będzie ubaw! 

Read more »